ERP چیست ؟
مقدمه :
این سوال متداولی هست که این روزها بسیار پرسیده میشود ، راه کارهای پیاده سازی ، استقرار ، برآورد قیمت و انتخاب ERP چیست؟
در این مقاله ما به لحاظ مفهومی به سوال ERP چیست ، پاسخ میدهیم و به عنوان نمونه یک ERP تراز اول سطح جهانی روی ERP شرکت مایکروسافت به نام Dynamics متمرکز خواهیم بود .
البته شرکت مایکروسافت دارای Solution های ERP متفاوتی هست که تمرکز ما روی جامع ترین و کاملترین ERP شرکت مایکروسافت که تمامی انواع بیزینس های کوچک و بزرگ با هر اندازه سازمانی را ساپورت میکند که ورژن قبلی آن Microsoft Dynamics AX بوده و ورژن جدید آن به نام Dynamics365 F&O میباشد ، خواهد بود . سایر ERP های مایکروسافت در حد و اندازه این ERP نیستند .
• اگر به دنبال جواب کوتاه و مختصر و مفید در پاسخ به سوال ERP چیست ، هستید :
ERP یا Enterprise Resource Planning نرم افزاری است جهت برنامه ریزی منابع سازمان. یک راه کار جامع هست که سازمان را از مشکلات نرم افزارهای جزیره ای و نامرتبط با یکدیگر میرهاند و به صورت یکپارچه و جامع تمامی یا اکثر ماجولهای نرم افزاری مورد نیاز برای برنامه ریزی و مدیریت اطلاعات قسمت های مختلف سازمان را به صورت یکجا و یکپارچه در درون خود دارد.
• اگر به دنبال جواب جامع و کامل با بررسی کلیه جوانب امر در پاسخ به سوال ERP چیست ، هستید :
نقش ERP:
همونطور که در توضیح مختصر و مفید مفهوم ERP مطرح کردیم ، ERP یک نرم افزار جامع برای برنامه ریزی منابع سازمان است. حالا منابع سازمان چه چیزهایی هستند و برنامه ریزی آنها یعنی چی و ERP چگونه در برنامه ریزی آنها به ما کمک میکند و نقش ERP چیست ؟
منابع سازمان یا همون Resource های سازمان به Entity هایی نظیر منابع انسانی ( پرسنل شرکت ) ، منابع موجودی انبار ، منابع موجودی بانک و صندوق و تنخواه ، منابع مواد خام ، منابع محصولات تولیدی شرکت ، منابع درآمد ، منابع ظرفیت های سازمان و بسیاری از انواع دیگر منابع سازمان هستند که به عنوان دارایی ها یا سرمایه ها یا ابزارهای در اختیار شرکت برای اجرای امور روزمره کسب و کار قرار دارد و سازمان برای ادامه کسب و کار به این منابع وابستگی مستقیم یا غیر مستقیم دارد .
برنامه ریزی منابع:
بنابراین برنامه ریزی این منابع میتواند در کارایی و چابکی و سودآوری سازمان نقش حیاتی ایفا کند .
به عنوان مثال اگر سازمانی بتواند جهت برنامه ریزی تولید خود از قبل محاسبه بنماید که به چه مقدار خرید مواد اولیه نیاز دارد و به چه میزان منابع نیروی کار برای تولید میزان مشخصی از محصول نیاز دارد یا سازمان بتواند برنامه ریزی نماید که برای انجام خرید های روزانه سازمان در همه حوزه ها و پوشش نیاز های وجوه نقد خود به چه گردش وجوه نقد یا چه میزان درآمد نیاز دارد ، قطعا در رشد و موفقیت سازمان تاثیر فوق العاده به سزایی خواهد داشت و ERP با در اختیار قرار دادن بهترین و کاملترین ابزارهای برنامه ریزی ، این امکان را برای سازمان فراهم میکند.
• متدولوژی و روش پیاده سازی ERP چیست ؟
نرم افزارهای ERP معمولا جهت پیاده سازی دارای یک متد و روش خاص خود هستند و تک تک فعالیتها و مراحل پیاده سازی از قبل در این متدولوژیها مشخص شده است و هر مرحله از قبل طراحی شده است .
مشاور پیاده ساز ERP در هر مرحله براساس تصمیم فی البداهه خودش یا به صورت موردی تصمیم نمیگیرد که چه فعالیتی را انجام دهد بلکه براساس روش استاندارد از قبل طراحی شده که در متدولوژی تبیین شده است عمل میکند .
• متدولوژی مایکروسافت برای پیاده سازی ERP چیست؟
درباره متدولوژی Sure Step
Sure Step متدولوژی فرایند محور مایکروسافت برای پیاده سازی پروژه های داینامیکس است.
مانند هر نرم افزار فرآیند محوری، Sure Step به شما می گوید چه کسی، چه كاری را در چه سفارشاتی انجام می دهد و چه كسی برای چه چیزی چه مسئولیت و نقشی دارد.
آنچه در این متولوژی دیده می شود براساس سالها دانش و همچنین بهترین عملکردها در توسعه و پیاده سازی نرم افزار می باشد. Sure Step فازهای فرایند، نقش های مایلستون، مستندات و ماحصل کار، فرآیندهای متقابل فاز و فرآیندهای اضافی جهت مدیریت پروژه را تفسیر و تعریف می کند.
Sure Step از طیف گسترده ای از محصولات مایکروسافت پشتیبانی می کند که از آن جمله: داینامیکس ایکس، داینامیکس نو، داینامیکس جی پی، داینامیکس سیآرام، داینامیکس اس ال و همچنین نسخه 365 کلیه موارد ذکر شده، میتوان نام برد.
امکان اجرای Type های مختلف پروژه ها :
همچنبن در پروژه های مختلف: اجرا و پیاده سازی یک پروژه کامل ، اجرای سریع ، بهینه سازی و به روز رسانی نسخه ، قابل استفاده است و ترکیبات مختلف از این محصولات و پروژه نیز در این نرم افزار فرایند محور قابل پشتیبانی است.
مایکروسافت نمودار مروری از Sure Step را در هنگام فروش و آموزش ارائه می دهد. به این ترتیب مایکروسافت با SureStep به تمام سوالات روش پیاده سازی ERP چیست پاسخ میدهد.
فازهای پیاده سازی ERP چیست ؟
یکی از نکات اصلی در پاسخ به سوال راه کارهای پیاده سازی ، استقرار ، برآورد قیمت و انتخاب ERP چیست ، توضیح فازهای پیاده سازی ERP هست.
Sure Step از ۶ مرحله اصلی و ۲ مرحله اضافی برای بهینهسازی و ارتقاء به نسخه جدید تشکیل شده است. این فازها یک چرخه حیات کامل را از آغاز پروژه، توسعه، استقرار، بهینه سازی و ارتقاء به نسخه بعدی پوشش می دهد. یک مرحله با یک مایلستون به پایان می رسد. مایلستون مجموعه ای از مستندات است که در هر فاز متناسب با آن ایجاد یا بروزرسانی می شوند. شروع مرحله بعد فقط در صورت دستیابی به مایلستون مشخص شده، امکانپذیر میباشد. در نگاه اول این فازها مانند مدل آبشار به نظر می رسند ، اما مطمئناً Sure Step یک مدلی آبشار نمیباشد. ناکارآمد بودن مدل آبشاری در این مبحث نمی گنجد. در ادامه با اشاره به تک تک فاز های SureStep به سوال فازهای پیاده سازی ERP چیست ، پاسخ میدیم.
فازهای Sure step
- تشخیص (Diagnostic) :
مرحله تشخیص شامل تجزیه و تحلیل فرآیندهای بیزینسی دان تان در سطح بالا میباشد. این فاز از پروژه از آن جهت اهمیت دارد که برای شروع پروژه اجرای آن ضرورت دارد. ماحصل آن توافقی است درخصوص دامنه پروژه، ریز فرایندها و اصلی ترین بخش آن پلن، زمانبندی و برنامه ریزی اجرای کل پروژه ERP چیست
- آنالیز(Analysis) :
در مرحله تجزیه و تحلیل ، فرایندهای کسب و کار در سطح بالایی شناسایی و مستندسازی می شوند. در صورت لزوم متخصصان فرایند می توانند بکار گرفته شوند. هدف از مرحله تجزیه و تحلیل ، آنالیز کامل بیزینس و فرآیندهای کسب و کار دان تان است. مدل سازی و مستند سازی فرآیندهای دان تانان دارای اهمیت است. مایکروسافت ابزاری جدیدی برای مدل سازی ارائه می دهد: Microsoft Sure Step Business .Modeler اما در مقالات دیگر خدمت شما توضیح خواهیم داد که ابزارهای حرفه ای و جامع برای فاز آنالیز ERP چیست
- طراحی(Design):
هدف اصلی مرحله طراحی ، یافتن روشی است که دان تانان با استفاده از داینامیکس می توانند فرایندها و نیازهای خود را انجام دهند. در این مرحله ممکن است بیش از یک راه حل برای یک موضوع مطرح شود و از بین آنها بهترین استراتژی برای مرحله اجرا مشخص گردد.
- توسعه(Development):
بیشترین کارهای برنامه نویسی در توسعه انجام می شود. توسعه شامل ایجاد ویژگی های جدید و تطبیق ویژگی های موجود و همچنین انتقال اطلاعات است. تمام ویژگی ها و انتقال داده ها باید تست شوند. علاوه بر تست انتقال اطلاعات و داده ها، تستهای امنیتی نیز ضروری است. این فاز زمانی به پایان می رسد که بیشتر ویژگی های مشخص شده توسعه داده و تست شوند و انتقال داده ها نیز انجام شود. در مقالات دیگر سایت خدمت شما توضیح میدهیم که ابزار قدرتمند برنامه نویسی و توسعه مایکروسافت ERP چیست که مایکروسافت آن را به زبان ++X نام نهاده است.
- پیاده سازی(Deployment):
هدف از مرحله استقرار ، راه اندازی محیط عملیاتی برای دان تان است. علاوه بر نصب ، پیکربندی و استقرار ویژگی ها ، برمبنای مرحله تست در سطح سیستم تمرکز دارد. بنابراین شما باید تست های پذیرش کاربر ، تست های فرایند ، تست های امنیتی و تست های اطلاعات را طبق برنامه قبلی مشخص کنید. پایان این فاز وقتی است که سیستم اجرا شود و تمام تستها مورد قبول واقع شوند.
- عملیاتی(Operation):
در این مرحله سیستم در حال کار می باشد و فازهای تحویل کار و بازخورد کاربران در این مرحله قرار می گیرد و سازمان به طور عملی در میباید که مزایای ERP چیست
- بهره وری(Optimization):
در صورتیکه مشکلات سرعت و کندی عملیاتی در سیستم گزارش شود، از این مرحله برای بازبینی و گام بندی مطابق این روال کار انجام می پذیرد.
- بروزرسانی(Upgrade):
ارتقاء نسخه با استفاده از گام های تعریف شده در این مرحله می باشد. در مقالات دیگر خدمت شما توضیح میدهیم که شیوه های به روز رسانی ERP چیست
ماجولهای ERP مایکروسافت
در ERP مایکروسافت داینامیکس ماجولهای ذیل به صورت پیش فرض موجود است :
1 | حسابداری مالی | General Ledger |
2 | مدیریت نقد و بانک | Cash & Bank Management |
3 | حسابداری فروش | Accounts Receivable |
4 | حسابدرای خرید | Accounts Payable |
5 | دارایی های ثابت | Fixed Asset |
6 | منبع یابی و تامین | Procurement & Sourcing |
7 | مدیریت اطلاعات کالاها | Product Information Management |
8 | کنترل تولید | Production Control |
9 | مدیریت انبار | Inventory Management |
10 | مدیریت سیستم انبارداری | Warehouse Management |
11 | فروش و بازاریابی | Sales & Marketing |
12 | زیرساخت مدیریت اکسپورت و ایمپورت دیتا | Data Import Export Framework |
13 | مدیریت سازمان | Organization Administration |
14 | مدیریت سیستم | System Administration |
15 | پورتال تامین کننده | Vendor Enterprise Portal |
16 | حسابداری بهای تمام شده | Cost Accounting |
17 | برنامه ریزی مادر | Master Planning |
18 | مدیریت هوش تجاری | BI |
19 | مدیریت تسویه هزینه ها | Travel and Expense |
20 | مدیریت رولها | Role Center |
21 | مدیریت پروژه و حسابداری پروژه | Project Management and Accounting |
22 | مدیریت و کنترل بودجه | Budgeting |
23 | زمانبندی اصلی | Master Scheduling |
نسخه های مختلف ERP مایکروسافت
اگر بخواهیم به طور جامع در خصوص سوال راه کارهای پیاده سازی ، استقرار ، برآورد قیمت و انتخاب ERP چیست ، بررسی داشته باشیم بایستی به نسخه های مختلف ERP شرکت مایکروسافت اشاره داشته باشیم.
مایکروسافت برای بیزینس های Medium و Medium to Large نسخه AX2012 را که آخرین پشتیبانی از آن در سال 2021 به پایان رسانده و هم اکنون D365 FO را ارائه میکند. استفاده از هر کدام از این نسخ ERP در ایران دارای مزایا و معایبی است که در مقاله مقایسه AX و D365 میتوانید این مزایا و معایب را بررسی بفرمایید.